Đông Nam Á ‘Khát’ Vốn Mạo Hiểm: Ai Sẽ Rót Tiền Vào AI, Fintech Năm 2024?
Bức Tranh Toàn Cảnh: Vốn Mạo Hiểm Đang Chậm Lại?
Chào bạn thân mến! Lâu rồi mình chưa có dịp ngồi lại tâm sự nhỉ. Dạo này bận quá, chạy theo guồng quay của thị trường mà chóng mặt. Chắc bạn cũng cảm nhận được, thị trường vốn mạo hiểm ở Đông Nam Á năm nay có vẻ… trầm lắng hơn hẳn.
Không còn những thương vụ triệu đô ồn ào như năm ngoái, ít nhất là đến thời điểm này. Tôi nghĩ có nhiều yếu tố tác động đến chuyện này. Đầu tiên là lãi suất tăng cao trên toàn cầu. Tiền rẻ không còn dễ kiếm như trước, các quỹ đầu tư cũng phải cân nhắc kỹ hơn trước khi xuống tiền.
Thứ hai, tình hình kinh tế thế giới cũng không mấy sáng sủa. Lạm phát, chiến tranh, khủng hoảng năng lượng… đủ thứ chuyện. Các nhà đầu tư trở nên thận trọng, họ muốn “ăn chắc mặc bền” hơn là mạo hiểm với những startup non trẻ.
Thứ ba, có thể là do “bong bóng” định giá startup đã vỡ. Trong những năm đại dịch, nhiều startup được định giá quá cao so với thực tế. Bây giờ, thị trường đang điều chỉnh lại, các nhà đầu tư đòi hỏi những con số chứng minh rõ ràng hơn. Theo cảm nhận của tôi, đây là một điều tốt. Nó giúp thị trường trở nên lành mạnh và bền vững hơn.
Tôi vẫn nhớ cái thời mình mới bước chân vào lĩnh vực này. Lúc đó, startup mọc lên như nấm sau mưa. Ai ai cũng nói về unicorn (kỳ lân), về disruptive technology (công nghệ đột phá). Nhưng sau một thời gian, nhiều startup “chết yểu” vì đốt tiền quá nhanh mà không tạo ra được giá trị thực sự.
AI: Liệu Có Còn Là ‘Miếng Bánh’ Béo Bở?
Vậy, trong bối cảnh khó khăn như vậy, liệu AI có còn là “miếng bánh” béo bở cho các nhà đầu tư? Tôi nghĩ là có, nhưng không phải AI nào cũng hấp dẫn.
AI vẫn là một trong những lĩnh vực công nghệ hot nhất hiện nay. Tiềm năng ứng dụng của nó là vô cùng lớn, từ y tế, giáo dục, tài chính đến sản xuất, nông nghiệp. Tuy nhiên, nhà đầu tư sẽ kén chọn hơn. Họ sẽ tìm kiếm những startup AI có giải pháp thực tế, giải quyết được những vấn đề cụ thể và có khả năng tạo ra doanh thu.
Tôi nghĩ rằng các ứng dụng AI trong lĩnh vực y tế sẽ có nhiều tiềm năng phát triển. Ví dụ như AI có thể giúp chẩn đoán bệnh nhanh hơn, chính xác hơn, hoặc phát triển các loại thuốc mới. Hoặc trong lĩnh vực giáo dục, AI có thể giúp cá nhân hóa trải nghiệm học tập cho từng học sinh, sinh viên.
Tuy nhiên, bạn cũng cần phải lưu ý rằng thị trường AI cũng đang cạnh tranh rất khốc liệt. Có rất nhiều công ty lớn, nhỏ đều đang đổ tiền vào nghiên cứu và phát triển AI. Để thành công, startup AI cần phải có một đội ngũ mạnh, một sản phẩm độc đáo và một chiến lược kinh doanh rõ ràng.
Tôi từng chứng kiến một startup AI rất tiềm năng, nhưng cuối cùng lại thất bại vì không thể tìm được thị trường phù hợp cho sản phẩm của mình. Họ tập trung quá nhiều vào công nghệ mà quên mất việc tìm hiểu nhu cầu thực tế của khách hàng. Đó là một bài học đắt giá cho tất cả các startup.
Fintech: Vẫn Còn Sức Hút?
Fintech cũng là một lĩnh vực mà tôi nghĩ vẫn còn sức hút, nhưng cũng cần phải có sự điều chỉnh. Trong những năm gần đây, fintech đã phát triển rất mạnh mẽ ở Đông Nam Á, đặc biệt là trong lĩnh vực thanh toán điện tử và cho vay trực tuyến.
Tuy nhiên, thị trường fintech cũng đang trở nên bão hòa. Có quá nhiều công ty cung cấp các dịch vụ tương tự nhau. Để nổi bật, startup fintech cần phải có một mô hình kinh doanh sáng tạo, một công nghệ vượt trội và một chiến lược tiếp thị hiệu quả.
Tôi nghĩ rằng các startup fintech tập trung vào phục vụ những phân khúc thị trường ngách sẽ có nhiều cơ hội thành công hơn. Ví dụ như fintech cung cấp các giải pháp tài chính cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME), hoặc fintech phục vụ những người lao động tự do.
Một lĩnh vực nữa mà tôi thấy rất tiềm năng là insurtech (công nghệ bảo hiểm). Thị trường bảo hiểm ở Đông Nam Á vẫn còn rất lớn và chưa được khai thác hết. Insurtech có thể giúp tiếp cận bảo hiểm đến nhiều người hơn, đặc biệt là những người ở vùng sâu, vùng xa.
Yếu Tố Quyết Định Thành Công: Không Chỉ Là Tiền
Nói đi nói lại, tiền bạc chỉ là một phần của câu chuyện. Vốn mạo hiểm rất quan trọng, nhưng không phải là tất cả. Để một startup thành công, cần phải có nhiều yếu tố khác nữa.
Quan trọng nhất là con người. Startup cần phải có một đội ngũ sáng lập mạnh mẽ, có tầm nhìn và có khả năng thực thi. Họ phải là những người có đam mê, có kinh nghiệm và có khả năng làm việc nhóm.
Thứ hai là sản phẩm. Startup cần phải có một sản phẩm độc đáo, giải quyết được một vấn đề thực tế và có khả năng tạo ra giá trị cho khách hàng.
Thứ ba là thị trường. Startup cần phải chọn đúng thị trường mục tiêu, hiểu rõ nhu cầu của khách hàng và có khả năng tiếp cận thị trường một cách hiệu quả.
Thứ tư là mô hình kinh doanh. Startup cần phải có một mô hình kinh doanh bền vững, có khả năng tạo ra doanh thu và lợi nhuận.
Và cuối cùng là sự kiên trì. Con đường khởi nghiệp không bao giờ dễ dàng. Startup sẽ gặp phải rất nhiều khó khăn và thử thách. Chỉ những người kiên trì, không bỏ cuộc mới có thể thành công.
Tôi nhớ một câu chuyện về một người bạn của tôi. Anh ấy đã khởi nghiệp ba lần và cả ba lần đều thất bại. Nhưng anh ấy không nản lòng. Anh ấy học hỏi từ những sai lầm của mình và tiếp tục cố gắng. Cuối cùng, anh ấy đã thành công với startup thứ tư của mình.
Lời Khuyên Chân Thành Cho Các Startup
Nếu bạn đang có ý định khởi nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực AI hoặc fintech, tôi có một vài lời khuyên chân thành dành cho bạn.
Đầu tiên, hãy làm những gì mình giỏi nhất và đam mê nhất. Đừng chạy theo những xu hướng nhất thời.
Thứ hai, hãy tập trung vào giải quyết một vấn đề cụ thể cho một nhóm khách hàng cụ thể. Đừng cố gắng làm quá nhiều thứ cùng một lúc.
Thứ ba, hãy xây dựng một đội ngũ mạnh mẽ và đoàn kết. Tìm những người có cùng đam mê và có những kỹ năng bổ sung cho bạn.
Thứ tư, hãy tìm kiếm sự cố vấn từ những người có kinh nghiệm. Đừng ngại hỏi xin lời khuyên từ những người đã thành công trong lĩnh vực của bạn.
Thứ năm, hãy chuẩn bị sẵn sàng cho những khó khăn và thử thách. Con đường khởi nghiệp không bao giờ dễ dàng.
Và cuối cùng, hãy luôn giữ vững niềm tin vào bản thân và vào ý tưởng của mình.
Hy vọng những chia sẻ của tôi sẽ giúp ích cho bạn. Chúc bạn thành công trên con đường khởi nghiệp! À, tôi từng đọc một bài thú vị về các startup Việt Nam gọi vốn thành công, bạn có thể tìm đọc thêm để có thêm góc nhìn nhé. Hẹn gặp lại bạn trong một buổi cà phê sớm nhất!