Đông Nam Á: “Vùng Trũng” AI? Tiền Tỷ Đổ Bộ, Startup Việt “Bơi” Kiểu Gì?
Chào Cậu Bạn Thân Mến, Chuyện AI Ở Đông Nam Á Dạo Này Thế Nào?
Dạo này cậu thế nào rồi? Tớ thì bận tối mắt tối mũi với mấy dự án AI. Hôm nay tớ muốn tâm sự với cậu về cái chủ đề AI ở Đông Nam Á, đặc biệt là Việt Nam mình. Nghe có vẻ hot đấy, nhưng thực tế… ôi thôi, nói ra lại dài dòng. Thôi thì cứ coi như hai thằng bạn ngồi nhâm nhi ly cà phê rồi chém gió nhé.
Cậu biết đấy, AI giờ nó là cái gì đó “trend” kinh khủng. Từ mấy ông lớn công nghệ đến mấy bạn sinh viên mới ra trường, ai cũng tấp tểnh nói về AI. Đầu tư vào AI cũng vậy, tiền tỷ đô la cứ gọi là ào ào đổ vào. Nhưng mà đổ vào đâu? Châu Âu? Mỹ? Hay là… Đông Nam Á?
Theo cảm nhận của tớ, Đông Nam Á mình vẫn còn là một “vùng trũng” AI. Nghe hơi buồn, nhưng mà sự thật nó là thế. Mặc dù tiềm năng thì ai cũng thấy rõ, dân số trẻ, nhu cầu ứng dụng cao, nhưng mà… nó cứ thiếu thiếu cái gì đó. Cơ sở hạ tầng chưa đủ mạnh, nhân lực thì vừa thiếu vừa yếu, chính sách thì chưa rõ ràng. Nói chung là một mớ hỗn độn.
Nhưng mà đừng vội bi quan. Tớ nghĩ rằng đây cũng chính là cơ hội. Cơ hội cho những startup Việt Nam dám nghĩ, dám làm, dám “bơi” trong cái “vùng trũng” này.
Tiền Tỷ Đô Đổ Bộ: Thực Hư Câu Chuyện Đầu Tư AI Ở Đông Nam Á
Cậu có hay đọc báo không? Tớ thấy dạo này báo chí cứ tung hô về việc đầu tư vào AI ở Đông Nam Á. Toàn những con số khủng khiếp, nào là hàng trăm triệu đô, hàng tỷ đô. Đọc xong mà tớ chóng cả mặt. Nhưng mà tớ nghĩ, mình phải tỉnh táo. Phải xem xét kỹ xem tiền đó nó đổ vào đâu, đổ vào cái gì.
Phần lớn tiền đầu tư, theo tớ thấy, nó vẫn tập trung vào mấy cái lĩnh vực “hot” như thương mại điện tử, fintech, logistics. Mấy cái này thì AI nó giúp tối ưu hóa quy trình, tăng hiệu quả, giảm chi phí. Nghe thì cũng hợp lý, nhưng mà nó vẫn còn hơi “hời hợt”. Chưa thực sự đi sâu vào những cái lõi của AI.
Ví dụ như nghiên cứu và phát triển (R&D) chẳng hạn. Cái này thì tớ thấy ít startup Việt nào dám đầu tư mạnh. Tại vì nó tốn kém, rủi ro cao, mà lại chưa chắc đã có kết quả ngay. Nhưng mà theo tớ, đây mới là cái quan trọng nhất. Mình phải tự mình làm chủ công nghệ, chứ cứ đi theo người ta thì bao giờ mới ngóc đầu lên được.
Tớ nhớ có lần, tớ gặp một anh bạn làm trong một quỹ đầu tư. Anh ấy bảo với tớ rằng, họ rất muốn đầu tư vào những startup AI Việt Nam, nhưng mà… kiếm đỏ con mắt cũng không ra được mấy cái tên thực sự tiềm năng. Toàn là những dự án “copy paste”, hoặc là “ứng dụng AI vào… bán trà đá”. Nghe mà tớ vừa buồn cười, vừa thấy thương.
Startup Việt “Bơi” Kiểu Gì Trong Biển Lớn AI?
Vậy thì startup Việt nên làm gì? Câu hỏi này tớ cũng tự hỏi mình mỗi ngày. Tớ nghĩ rằng, quan trọng nhất là phải xác định được cái “unique selling point” (USP) của mình. Tức là cái gì làm cho mình khác biệt so với những người khác.
Đừng cố gắng chạy theo những cái “trend” nhất thời. Hãy tập trung vào những cái mà mình thực sự giỏi, những cái mà mình có thể mang lại giá trị thực sự cho khách hàng.
Tớ lấy ví dụ, thay vì cố gắng cạnh tranh với mấy ông lớn thương mại điện tử bằng cách xây dựng một cái platform “na ná” như Shopee hay Lazada, thì mình có thể tập trung vào việc phát triển những giải pháp AI giúp tối ưu hóa trải nghiệm mua sắm cho khách hàng. Ví dụ như gợi ý sản phẩm thông minh, chatbot hỗ trợ khách hàng 24/7, hoặc là hệ thống đánh giá sản phẩm tự động.
Hoặc là, thay vì cố gắng phát triển một cái chatbot “đa năng” có thể trả lời mọi câu hỏi trên đời, thì mình có thể tập trung vào việc xây dựng một cái chatbot chuyên biệt cho một cái ngành nghề cụ thể. Ví dụ như chatbot tư vấn sức khỏe, chatbot hỗ trợ pháp lý, hoặc là chatbot dạy tiếng Anh.
Tớ nghĩ rằng, đây là cái cách mà startup Việt có thể “bơi” trong cái biển lớn AI này. Phải nhỏ nhưng mà có võ. Phải “niche” nhưng mà chất lượng.
Thách Thức và Cơ Hội: Góc Nhìn Cá Nhân Của Tớ
Tớ không phải là một nhà tiên tri, nhưng mà tớ có thể cảm nhận được những cái thách thức và cơ hội đang chờ đợi chúng ta ở phía trước.
Thách thức lớn nhất, theo tớ, vẫn là vấn đề nhân lực. Việt Nam mình thiếu trầm trọng những chuyên gia AI có trình độ cao. Mà không có người thì làm sao mà làm được gì?
Cậu có nhớ cái hồi tớ đi học ở nước ngoài không? Lúc đó tớ mới nhận ra là mình còn thiếu sót nhiều đến thế nào. Kiến thức thì có, nhưng mà kinh nghiệm thực tế thì gần như là con số không. Tớ phải học hỏi rất nhiều từ những người thầy, người bạn, và từ những cái dự án thực tế.
Nhưng mà tớ nghĩ rằng, đây cũng chính là cơ hội. Cơ hội cho những bạn trẻ Việt Nam dám dấn thân vào lĩnh vực AI. Cơ hội cho những người Việt Nam ở nước ngoài quay về đóng góp cho quê hương.
Tớ tin rằng, với sự nỗ lực của tất cả mọi người, Việt Nam mình có thể “lấp đầy” cái “vùng trũng” AI này, và trở thành một trong những cái tên đáng chú ý trên bản đồ AI thế giới.
Lời Kết: Cùng Nhau “Bơi” Về Phía Trước
Thôi, tớ nói hơi nhiều rồi đấy. Chắc cậu cũng chán nghe tớ “chém gió” lắm rồi nhỉ? Tóm lại, tớ muốn nói rằng, AI ở Đông Nam Á, đặc biệt là Việt Nam, nó là một cái gì đó rất tiềm năng, nhưng cũng đầy thách thức.
Startup Việt muốn thành công thì phải có chiến lược rõ ràng, phải tập trung vào những cái mà mình giỏi nhất, và phải dám “bơi” trong cái “vùng trũng” này.
Tớ tin rằng, với sự nỗ lực của tất cả mọi người, chúng ta có thể cùng nhau “bơi” về phía trước, và xây dựng một cái tương lai tươi sáng hơn cho Việt Nam.
À, mà cậu có dự án AI nào hay ho thì nhớ hú tớ một tiếng nhé. Biết đâu chúng ta lại có thể hợp tác được với nhau.
Chúc cậu mọi điều tốt lành! Hẹn gặp lại cậu sớm nhé.