Lãi Suất “Leo Thang,” Tỷ Giá “Nhảy Múa”: Doanh Nghiệp Gồng Mình Thế Nào?
Chào Cậu Bạn, “Cơn Bão” Kinh Tế Có “Quét” Qua Cậu Chứ?
Ê, dạo này khỏe không ông bạn? Tôi thì đang “toát mồ hôi hột” với cái vụ lãi suất với tỷ giá đây này. Chắc cậu cũng chung cảnh ngộ nhỉ? Nói thật, làm kinh doanh mà gặp phải “combo” này thì đúng là “khóc ròng”. Lãi suất thì cứ “vèo vèo” tăng, tỷ giá thì “nhảy múa” loạn xạ. Khổ nỗi, doanh nghiệp của mình lại chẳng thể đứng ngoài cuộc chơi. Thế mới bảo, thời buổi này, ai trụ được là “cao thủ” đấy!
Nhớ hồi xưa, lúc mới ra trường, tôi cứ nghĩ làm kinh doanh là chỉ cần sản phẩm tốt, bán hàng giỏi là xong. Ai dè, đời không như là mơ. Nào là biến động thị trường, nào là chính sách thay đổi, rồi giờ còn thêm cả cái vụ lãi suất tỷ giá này nữa chứ. Đúng là “học, học nữa, học mãi” mà. Mà học ở trường đâu có dạy mấy cái này. Toàn phải “tự bơi” cả đấy.
Nói thật, những lúc thế này, tôi lại nhớ đến lời của ông già tôi. Ông bảo, “Làm ăn là phải thủ sẵn đường lui. Đừng bao giờ bỏ hết trứng vào một giỏ.” Nghe thì đơn giản, nhưng làm được thì mới khó. Đặc biệt là trong cái thời buổi mà mọi thứ thay đổi nhanh chóng mặt như bây giờ.
Lãi Suất Tăng: “Áp Lực” Đè Nặng Lên Vai Doanh Nghiệp
Cậu biết đấy, lãi suất tăng thì “khổ” đầu tiên là mấy ông vay vốn ngân hàng. Mà doanh nghiệp thì ai chẳng vay. Vay để mở rộng sản xuất, vay để nhập hàng, vay để đầu tư. Giờ lãi suất tăng lên, chi phí vốn đội lên “ầm ầm”. Lợi nhuận thì đã chẳng được bao nhiêu, giờ lại còn phải “gánh” thêm khoản lãi nữa. Đúng là “khó chồng khó”.
Tôi nhớ có lần, công ty tôi cũng suýt “sập” vì cái vụ lãi suất này. Hồi đó, tôi mạnh dạn vay một khoản lớn để đầu tư vào một dự án mới. Ai ngờ, dự án vừa triển khai thì lãi suất ngân hàng tăng chóng mặt. Thế là, thay vì có lợi nhuận, chúng tôi lại phải “gồng mình” trả lãi. Mấy đêm liền tôi mất ngủ, đầu tóc bạc đi mấy phần. Cũng may, sau đó, chúng tôi tìm được một số đối tác mới, cùng nhau “chia sẻ” rủi ro. Cuối cùng, cũng “vượt” qua được giai đoạn khó khăn đó.
Theo cảm nhận của tôi, nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) hiện nay đang phải “vật lộn” để tồn tại. Họ không có nhiều nguồn lực như các doanh nghiệp lớn. Khả năng tiếp cận vốn cũng hạn chế hơn. Vì vậy, khi lãi suất tăng, họ là những người chịu ảnh hưởng nặng nề nhất. Nhiều doanh nghiệp đã phải thu hẹp quy mô sản xuất, thậm chí là đóng cửa.
Tỷ Giá “Biến Động”: “Rủi Ro” Rình Rập Mọi Lúc Mọi Nơi
Không chỉ có lãi suất, tỷ giá cũng là một “vấn đề nhức nhối” đối với doanh nghiệp. Đặc biệt là những doanh nghiệp có hoạt động xuất nhập khẩu. Tỷ giá tăng thì hàng nhập khẩu đắt lên, hàng xuất khẩu thì rẻ đi. Nghe thì có vẻ có lợi cho xuất khẩu, nhưng thực tế thì không đơn giản như vậy. Bởi vì, chi phí sản xuất của chúng ta cũng phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu.
Tôi còn nhớ, có một lần, công ty tôi ký một hợp đồng xuất khẩu lớn với một đối tác nước ngoài. Lúc ký hợp đồng, tỷ giá đang ở mức ổn định. Nhưng đến khi giao hàng, tỷ giá lại tăng “vọt” lên. Thế là, chúng tôi bị lỗ một khoản không hề nhỏ. Từ đó, tôi rút ra một bài học xương máu: “Phải quản trị rủi ro tỷ giá thật chặt.”
Tôi nghĩ, quản trị rủi ro tỷ giá không chỉ là việc “đặt cược” vào việc tỷ giá sẽ tăng hay giảm. Mà quan trọng hơn là phải hiểu rõ về hoạt động kinh doanh của mình, xác định được những rủi ro tiềm ẩn và có những biện pháp phòng ngừa phù hợp. Ví dụ, có thể sử dụng các công cụ phái sinh như hợp đồng kỳ hạn, hợp đồng tương lai để “bảo hiểm” cho các giao dịch ngoại tệ của mình.
Vậy, Doanh Nghiệp Nên Làm Gì Để “Vượt Bão”?
Câu hỏi này chắc chắn đang “ám ảnh” rất nhiều chủ doanh nghiệp, đúng không? Tôi nghĩ, không có một “công thức chung” nào cho tất cả mọi người. Mỗi doanh nghiệp cần phải tự “đo ni đóng giày” cho mình một chiến lược phù hợp. Nhưng theo kinh nghiệm của tôi, có một số điều mà chúng ta có thể tham khảo:
- Quản lý dòng tiền chặt chẽ: Trong giai đoạn khó khăn, việc quản lý dòng tiền càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Cần phải theo dõi sát sao các khoản thu chi, cắt giảm những chi phí không cần thiết, tìm cách tăng doanh thu và đẩy nhanh tốc độ thu hồi công nợ.
- Đa dạng hóa nguồn vốn: Đừng “bỏ hết trứng vào một giỏ”. Hãy tìm kiếm nhiều nguồn vốn khác nhau, không chỉ dựa vào ngân hàng. Có thể tìm đến các quỹ đầu tư, các nhà đầu tư thiên thần, hoặc phát hành trái phiếu doanh nghiệp.
- Nâng cao năng lực cạnh tranh: Đây là “chìa khóa” để tồn tại và phát triển trong bất kỳ hoàn cảnh nào. Cần phải liên tục cải tiến sản phẩm, dịch vụ, nâng cao chất lượng, giảm giá thành, và tạo ra những lợi thế cạnh tranh khác biệt.
- Tìm kiếm cơ hội mới: Trong nguy có cơ. Những biến động của thị trường cũng có thể tạo ra những cơ hội mới cho doanh nghiệp. Cần phải nhạy bén, linh hoạt, và sẵn sàng thay đổi để thích ứng với tình hình mới.
“Gồng Mình” Chưa Phải Là Tất Cả: Cần “Chủ Động” Thay Đổi
Tôi thấy nhiều doanh nghiệp hiện nay đang chỉ “gồng mình” chịu đựng. Họ hy vọng rằng, tình hình sẽ sớm được cải thiện. Nhưng tôi nghĩ, “gồng mình” thôi là chưa đủ. Chúng ta cần phải “chủ động” thay đổi. Thay đổi tư duy, thay đổi cách làm, và thay đổi cả mô hình kinh doanh.
Có thể bạn cũng như tôi, đôi khi cảm thấy “mệt mỏi” và “chán nản”. Nhưng đừng nản lòng. Hãy nhớ rằng, sau cơn mưa trời lại sáng. Quan trọng là chúng ta phải giữ vững niềm tin, kiên trì theo đuổi mục tiêu của mình, và luôn sẵn sàng học hỏi và thích ứng với những thay đổi của thị trường.
À, nhân tiện, tôi vừa đọc được một bài viết khá hay về các giải pháp tài chính cho doanh nghiệp trong bối cảnh lãi suất tăng cao. Để tôi gửi link cho cậu tham khảo nhé. Biết đâu, nó sẽ giúp ích được cho cậu.
Thôi, tôi phải đi họp đây. Rảnh mình lại “tám” tiếp nhé. Chúc cậu luôn mạnh khỏe và thành công!