“Ví Bốc Hơi” Trong Tích Tắc! 3 Chiêu Bảo Mật Ngân Hàng Online CẤP BÁCH
Ê nhỏ bạn thân! Dạo này khỏe không? Tôi nói thiệt nha, càng ngày càng thấy ớn lạnh với mấy vụ lừa đảo online á. Đọc báo riết mà muốn xỉu ngang xỉu dọc. Tiền bạc công sức mình làm ra, chỉ cần sơ sẩy một chút là “bay màu” ngay tắp lự. Mà khổ nỗi, thời đại này ai mà không xài ngân hàng online cơ chứ? Vừa tiện, vừa nhanh, mà cũng vừa… rủi ro.
Tôi biết tỏng trong lòng bà cũng đang lo sốt vó y chang tôi thôi. Đúng không? Đừng lo nữa! Hôm nay, tôi – một đứa cũng từng suýt “dính chưởng” lừa đảo (may mà tỉnh táo kịp thời) – sẽ chia sẻ cho bà 3 chiêu bảo mật tài khoản ngân hàng online mà tôi nghĩ là CẤP BÁCH phải biết liền luôn đó. Coi như là của để dành, lỡ có gì còn biết đường mà ứng phó. Ok, let’s go!
1. “Phòng bệnh hơn chữa bệnh”: Kích hoạt ngay và luôn tính năng bảo mật 2 lớp
Cái này thì chắc ai cũng nghe nói rồi, nhưng tôi vẫn phải nhấn mạnh lại: BẢO MẬT HAI LỚP QUAN TRỌNG NHƯ OXY VẬY ĐÓ! Bà cứ tưởng tượng thế này, tài khoản ngân hàng của mình là một cái nhà. Mật khẩu chỉ là cánh cửa chính thôi. Nếu trộm nó phá được cửa chính, thì coi như xong phim. Nhưng nếu có thêm một lớp bảo vệ nữa (ví dụ như mã OTP gửi về điện thoại), thì trộm nó phải tốn công sức gấp đôi, thậm chí là bỏ cuộc luôn.
Bảo mật 2 lớp hoạt động như thế nào? Đơn giản lắm. Khi bà đăng nhập vào tài khoản ngân hàng online, ngoài mật khẩu bình thường, hệ thống sẽ gửi một mã số (OTP) về điện thoại của bà. Bà phải nhập cái mã đó vào thì mới đăng nhập được. Cái mã này chỉ có hiệu lực trong một thời gian ngắn thôi, nên dù ai đó có biết mật khẩu của bà, thì cũng không thể nào đăng nhập được nếu không có cái mã OTP này. Tôi thấy nhiều ngân hàng giờ còn có thêm xác thực bằng vân tay, khuôn mặt nữa đó. Càng nhiều lớp bảo vệ càng tốt, bà ạ!
Có lần, tôi nhận được một tin nhắn SMS giả mạo ngân hàng, bảo là tài khoản của tôi có giao dịch bất thường, rồi yêu cầu tôi nhấp vào một cái link để xác nhận thông tin. May là lúc đó tôi đang bận, chưa kịp bấm vào cái link đó thì đứa bạn thân (cũng là dân IT) nó gọi điện, nó bảo là mấy cái tin nhắn đó toàn là lừa đảo thôi. Trời ơi, hú hồn chim én! Từ đó trở đi, tôi càng cẩn thận hơn với mấy cái tin nhắn, email lạ hoắc. Cái gì mà liên quan đến tiền bạc là phải gọi điện trực tiếp lên ngân hàng để xác nhận cho chắc ăn. Bà cũng nên vậy nha!
2. “Cẩn tắc vô áy náy”: Quản lý mật khẩu thông minh, nói KHÔNG với mật khẩu dễ đoán
Nói thiệt, tôi thấy nhiều người đặt mật khẩu mà muốn té xỉu luôn á. Nào là ngày tháng năm sinh, số điện thoại, tên người yêu, thậm chí là “123456” nữa chứ. Trời đất ơi, mấy cái mật khẩu đó thì trộm nó đoán một phát là trúng liền luôn á. Đặt mật khẩu kiểu đó chẳng khác nào mời trộm vào nhà đâu bà ạ!
Theo kinh nghiệm của tôi, một mật khẩu mạnh phải đáp ứng được mấy tiêu chí sau:
- Độ dài: Ít nhất là 12 ký tự. Càng dài càng tốt.
- Độ phức tạp: Phải kết hợp cả chữ hoa, chữ thường, số và ký tự đặc biệt (@, #, $, %, …).
- Tính duy nhất: Không sử dụng lại mật khẩu cũ. Mỗi tài khoản nên có một mật khẩu riêng.
- Khó đoán: Tuyệt đối không sử dụng thông tin cá nhân dễ bị lộ (ngày sinh, số điện thoại, tên người thân, …).
Tôi biết là nhớ hết mấy cái mật khẩu đó thì hơi mệt, nhưng mà thà mệt một chút còn hơn là mất tiền đúng không? Tôi hay dùng mấy cái trình quản lý mật khẩu (password manager) để lưu trữ và tạo mật khẩu mạnh. Mấy cái trình đó vừa an toàn, vừa tiện lợi, lại còn giúp mình nhớ được hết mật khẩu nữa chứ. Bà thử tìm hiểu xem sao nha.
À, mà nhân tiện nói về mật khẩu, tôi nhớ có lần tôi đi ăn bún đậu mắm tôm ở cái quán quen. Ngồi cạnh tôi là một đôi tình nhân trẻ. Hai đứa nó vừa ăn vừa cãi nhau ỏm tỏi chỉ vì cái mật khẩu Facebook. Con bé thì muốn đổi mật khẩu, còn thằng kia thì nhất quyết không chịu, bảo là “mật khẩu cũ quen rồi, đổi làm gì cho mệt”. Tôi nghe mà chỉ muốn nhào vô nói cho nó một trận. Mật khẩu mà cũng tiếc, đến lúc bị hack Facebook rồi khóc tiếng Mán luôn cho coi. Thiệt tình!
3. “Biết người biết ta”: Nâng cao cảnh giác, nhận diện các chiêu trò lừa đảo tinh vi
Cái này là quan trọng nhất nè bà ơi! Mấy thằng lừa đảo bây giờ nó ma lanh lắm. Nó nghĩ ra đủ trò để dụ mình sập bẫy. Tin nhắn giả mạo, email giả mạo, cuộc gọi giả mạo, website giả mạo… Cái gì nó cũng làm được hết trơn á. Mình mà không tỉnh táo là dính chưởng ngay.
Mấy cái chiêu lừa đảo phổ biến nhất mà tôi thấy là:
- Giả danh ngân hàng: Gửi tin nhắn hoặc email thông báo tài khoản có giao dịch bất thường, yêu cầu mình nhấp vào link để xác nhận thông tin.
- Giả danh cơ quan chức năng: Gọi điện thoại hoặc gửi tin nhắn đe dọa mình vi phạm pháp luật, yêu cầu mình chuyển tiền để “bảo lãnh”.
- Lừa đảo trúng thưởng: Gửi tin nhắn hoặc email thông báo mình trúng thưởng lớn, yêu cầu mình nộp phí để nhận giải.
- Lừa đảo đầu tư: Mời mình tham gia các dự án đầu tư siêu lợi nhuận, hứa hẹn lãi suất cao ngất ngưởng.
- Lừa đảo tình cảm: Làm quen với mình qua mạng xã hội, tạo dựng mối quan hệ rồi lợi dụng lòng tin để chiếm đoạt tiền bạc.
Để phòng tránh mấy cái chiêu lừa đảo này, bà phải luôn luôn cảnh giác và tỉnh táo. Đừng bao giờ tin vào những thông tin không rõ nguồn gốc. Đừng bao giờ cung cấp thông tin cá nhân (mật khẩu, số tài khoản, số thẻ tín dụng, …) cho bất kỳ ai qua điện thoại, email hoặc tin nhắn. Nếu có bất kỳ nghi ngờ nào, hãy gọi điện trực tiếp lên ngân hàng hoặc cơ quan chức năng để xác minh.
Tôi nhớ có lần, tôi nhận được một cuộc gọi từ một người tự xưng là nhân viên ngân hàng. Nó bảo là thẻ tín dụng của tôi đang bị ai đó sử dụng trái phép, rồi nó yêu cầu tôi cung cấp mã CVV để nó khóa thẻ lại. May là lúc đó tôi còn đủ tỉnh táo để nhận ra đó là lừa đảo. Tôi liền cúp máy ngang xương, rồi gọi điện lên ngân hàng để báo cáo vụ việc. Ngân hàng nó bảo là tôi đã rất cảnh giác, nếu không thì có lẽ tôi đã mất toi một khoản tiền lớn rồi.
Đó, tôi chia sẻ với bà nhiêu đó thôi đó. Mong là nó sẽ giúp ích được cho bà trong việc bảo vệ tài khoản ngân hàng online của mình. Thời buổi này, tiền bạc làm ra đâu có dễ, nên mình phải hết sức cẩn thận. Nhớ kỹ nha, “phòng bệnh hơn chữa bệnh” đó bà ơi!
