Chào bạn,
Dạo này thế nào rồi? Vẫn khỏe chứ? Lâu lắm rồi mình chưa có dịp ngồi lại tâm sự với nhau nhỉ. Hôm nay mình muốn chia sẻ với bạn một chủ đề mà mình nghĩ là bạn cũng đang quan tâm, đó là Yield Farming. Cái này đang hot hòn họt, ai cũng nói về nó, về lợi nhuận khủng khiếp mà nó mang lại. Nhưng mà… khoan đã, đừng vội mừng.
Lợi Nhuận Cao Ngất Ngưởng: Thật Hay Ảo?
Chắc bạn cũng nghe rồi, Yield Farming (hay còn gọi là “trồng trọt lợi nhuận”) là một cách để kiếm tiền từ tiền điện tử của bạn. Bạn “gửi” tiền của bạn vào các giao thức DeFi (tài chính phi tập trung) và nhận lại phần thưởng là các token khác. Nghe có vẻ đơn giản và hấp dẫn, phải không?
Tôi nghĩ, ban đầu ai cũng có cảm giác như vậy thôi. Bản thân tôi cũng vậy. Mới đầu, tôi thấy những con số APY (Annual Percentage Yield – Lợi nhuận phần trăm hàng năm) cao ngất ngưởng, 50%, 100%, thậm chí còn hơn nữa. Tôi tự nhủ: “Ôi trời ơi, sao mình không biết đến cái này sớm hơn?”.
Nhưng đời không như là mơ bạn ạ. Cái gì nghe có vẻ quá tốt để là sự thật thì thường là như vậy.
Cạm Bẫy Liquidity Pool: Rủi Ro Tiềm Ẩn
Một trong những cách phổ biến nhất để tham gia Yield Farming là cung cấp thanh khoản (liquidity) cho các Liquidity Pool (hồ thanh khoản). Hiểu đơn giản, bạn bỏ tiền của mình vào một cái “hồ”, và người khác có thể dùng cái hồ đó để trao đổi các loại tiền điện tử khác nhau. Đổi lại, bạn nhận được một phần phí giao dịch từ những người sử dụng hồ đó.
Nghe thì có vẻ ổn, nhưng có một cái bẫy mà nhiều người mới chơi không để ý, đó là Impermanent Loss (tổn thất tạm thời). Cái này khó giải thích lắm, nhưng bạn cứ hình dung thế này: khi giá của các token bạn cung cấp thanh khoản biến động mạnh, bạn có thể bị lỗ, thậm chí lỗ nhiều hơn là bạn chỉ giữ nguyên token đó.
Tôi nhớ có một lần, tôi tham gia một Liquidity Pool với cặp token A và B. Lúc đầu, giá của cả hai token đều ổn định. Nhưng sau đó, token A tăng giá chóng mặt, còn token B thì giảm thê thảm. Kết quả là, tôi bị Impermanent Loss một khoản không nhỏ. Mặc dù tôi vẫn nhận được phần thưởng từ việc cung cấp thanh khoản, nhưng số tiền đó không đủ bù đắp cho khoản lỗ do Impermanent Loss gây ra. Cay đắng!
Theo cảm nhận của tôi, Impermanent Loss giống như một con quái vật ẩn mình dưới đáy hồ, chờ đợi để cắn xé tài sản của bạn bất cứ lúc nào.
Rug Pull: Ác Mộng Của Nhà Đầu Tư
Một rủi ro khác mà bạn cần hết sức cẩn thận là Rug Pull. Đây là một hình thức lừa đảo mà những kẻ tạo ra dự án đột ngột “rút” hết thanh khoản khỏi Liquidity Pool, khiến cho token của dự án đó trở nên vô giá trị.
Rug Pull thường xảy ra với các dự án mới, chưa được kiểm chứng, và có APY quá cao. Những kẻ lừa đảo sẽ tạo ra một dự án “ảo”, hứa hẹn lợi nhuận khủng khiếp để thu hút nhà đầu tư. Khi đã có đủ tiền, chúng sẽ “cuỗm” hết và biến mất không dấu vết.
Tôi từng chứng kiến một người bạn của tôi bị Rug Pull mất trắng. Anh ta đã đầu tư một khoản tiền lớn vào một dự án mà anh ta tin là “tiềm năng”. Nhưng chỉ sau một đêm, dự án đó biến mất, website không truy cập được, tài khoản mạng xã hội bị khóa, và token của anh ta trở nên vô giá trị. Anh ta đã rất suy sụp và mất niềm tin vào thị trường crypto.
Tôi nghĩ, Rug Pull là một trong những rủi ro đáng sợ nhất trong DeFi. Nó không chỉ khiến bạn mất tiền, mà còn khiến bạn mất niềm tin vào cả một hệ sinh thái.
Audit Code: Lá Chắn An Toàn Hay Chỉ Là Hình Thức?
Để giảm thiểu rủi ro, nhiều dự án DeFi thuê các công ty chuyên về bảo mật để “audit” (kiểm toán) code của họ. Audit code là quá trình kiểm tra kỹ lưỡng mã nguồn của dự án để tìm ra các lỗ hổng bảo mật có thể bị khai thác.
Một dự án đã được audit code thường được coi là an toàn hơn so với một dự án chưa được audit. Tuy nhiên, bạn cũng đừng quá tin tưởng vào audit code. Audit code không phải là “thuốc tiên” có thể chữa bách bệnh.
Tôi biết có một dự án đã được audit bởi một công ty bảo mật uy tín, nhưng sau đó vẫn bị hack và mất hàng triệu đô la. Điều này cho thấy, audit code chỉ là một phần của bức tranh lớn, và bạn vẫn cần phải tự mình nghiên cứu và đánh giá dự án một cách cẩn thận.
DYOR: Chìa Khóa Để Sống Sót Trong DeFi
DYOR là viết tắt của “Do Your Own Research” (tự nghiên cứu). Đây là một lời khuyên mà bạn sẽ nghe thấy rất nhiều trong thị trường crypto. DYOR có nghĩa là bạn không nên tin bất cứ ai, kể cả tôi. Bạn cần phải tự mình tìm hiểu thông tin, đánh giá rủi ro, và đưa ra quyết định đầu tư dựa trên kiến thức và kinh nghiệm của bản thân.
Khi bạn DYOR, bạn nên tìm hiểu về đội ngũ phát triển dự án, công nghệ mà dự án sử dụng, cộng đồng của dự án, và các rủi ro tiềm ẩn liên quan đến dự án. Bạn cũng nên đọc whitepaper của dự án, theo dõi các kênh truyền thông của dự án, và tham gia vào các cuộc thảo luận trực tuyến về dự án.
Tôi nghĩ, DYOR là chìa khóa để sống sót trong DeFi. Nếu bạn không chịu tự mình nghiên cứu, bạn sẽ rất dễ bị lừa đảo hoặc mất tiền.
Kinh Nghiệm Cá Nhân: Đừng FOMO!
Cuối cùng, tôi muốn chia sẻ với bạn một vài kinh nghiệm cá nhân của tôi về Yield Farming.
Đầu tiên, đừng FOMO (Fear Of Missing Out – sợ bỏ lỡ cơ hội). Khi bạn thấy một dự án nào đó đang hot, đừng vội vàng lao vào. Hãy dành thời gian để nghiên cứu kỹ lưỡng dự án đó trước khi quyết định đầu tư.
Thứ hai, chỉ đầu tư số tiền mà bạn có thể chấp nhận mất. Thị trường crypto rất biến động, và bạn có thể mất tất cả số tiền bạn đầu tư vào Yield Farming.
Thứ ba, đa dạng hóa danh mục đầu tư của bạn. Đừng bỏ tất cả trứng vào một giỏ. Hãy chia nhỏ số tiền của bạn và đầu tư vào nhiều dự án khác nhau.
Thứ tư, hãy kiên nhẫn. Yield Farming không phải là một cách để làm giàu nhanh chóng. Bạn cần phải kiên nhẫn và chờ đợi để thấy được kết quả.
Và quan trọng nhất, hãy luôn cảnh giác và không ngừng học hỏi. Thị trường DeFi luôn thay đổi, và bạn cần phải cập nhật kiến thức của mình liên tục để có thể đưa ra những quyết định đầu tư sáng suốt.
Có thể bạn cũng như tôi, đã từng bị cuốn vào vòng xoáy lợi nhuận của DeFi và suýt mất trắng. Nhưng đừng nản lòng! Học hỏi từ sai lầm và tiếp tục DYOR, bạn sẽ tìm thấy cơ hội thực sự.
Hy vọng những chia sẻ của tôi sẽ giúp ích cho bạn. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, đừng ngần ngại hỏi tôi nhé.
Chúc bạn may mắn và thành công trên con đường DeFi!
